In het kort:

Voor het eerst heeft Nederland een concreet instrument om discriminatie binnen de overheid systematisch aan te pakken.

• De toets bestaat uit vragen en opdrachten waarmee organisaties hun eigen handelen kunnen doorlichten
• Pilots bij de douane en gemeente Arnhem toonden aan dat onbewuste discriminatie regelmatig voorkomt
• Tien organisaties, waaronder gemeenten, universiteiten en ministeries, gaan vanaf vandaag met de toets aan de slag

Het grote plaatje:

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat discriminatie ook in de rechtspraak voorkomt, vaak zonder opzet.

Onderzoek van drie Nederlandse universiteiten toonde aan dat rechters na de moord op advocaat Derk Wiersum onbewust zwaardere straffen oplegden aan verdachten met een Marokkaanse achtergrond. Deze straffen vielen gemiddeld 71 procent hoger uit, wat neerkomt op drie maanden extra celstraf voor 384 verdachten.

Wat volgt:

Commissievoorzitter Joyce Sylvester hoopt dat de toets breed wordt uitgerold, naar het voorbeeld van het Verenigd Koninkrijk en Ierland waar overheidsorganisaties zich periodiek toetsen. "Je moet echt proactief discriminatie bestrijden", benadrukt zij. De Raad voor de rechtspraak erkent de signalen en werkt aan meer bewustzijn binnen de organisatie.