In het kort:
Het kabinet-Schoof heeft zijn ambitieuze Europese doelen niet gehaald en de Nederlandse positie in Brussel verzwakt.
- Beloofde opt-outs voor asiel, natuur en stikstof kwamen er niet, evenmin als lagere EU-bijdragen
- Vier verschillende ministers spraken binnen een jaar namens Nederland over migratie
- Ook bij Buitenlandse Zaken volgden Nederlandse afgevaardigden elkaar in rap tempo op
Het grote plaatje:
De constante wisselingen van bewindspersonen maakten het onmogelijk om sterke relaties op te bouwen met Europese collega's. Oud-ambassadeur Henne Schuwer vergelijkt het met een "tombola" waarbij andere EU-ministers zich afvroegen welke Nederlander ze nu weer zouden zien.
Wat volgt:
Een nieuw kabinet moet de Nederlandse positie in Europa herstellen, maar de formatie kan nog lang duren. Ondertussen loopt Nederland het risico voor voldongen feiten te worden geplaatst bij belangrijke beslissingen zoals de nieuwe EU-begroting. Experts zijn wel optimistisch: met een stabiel kabinet kan Nederland zijn invloed redelijk snel terugwinnen.