In het kort:

De Nederlandse Spoorwegen combineert hogere boetes met slimmere controlemethoden om zwartrijden tegen te gaan.

• Het boetebedrag geldt voor het gehele openbaar vervoer: trein, bus, tram en metro
• NS ontwikkelde een AI-programma dat voorspelt waar de pakkans op zwartrijders het grootst is
• Het aantal uitgedeelde boetes verdubbelde bijna van 180.000 in 2022 naar verwacht 400.000 dit jaar

Het grote plaatje:

De verhoging is de eerste in bijna tien jaar en zou NS jaarlijks 8 miljoen euro extra kunnen opleveren. Eelco van Asch van de NS-directie ziet de maatregel als afschrikking voor mensen die een "rekensommetje" maken over wel of niet een kaartje kopen.

Achter de schermen:

Naast financiële motieven speelt veiligheid een belangrijke rol bij intensievere controles. Van Asch legt uit dat zwartrijden kan leiden tot "discussies en gedoe, of tot agressie" wanneer reizigers worden betrapt. Betalende reizigers reageren juist positief op controles omdat zij verwachten dat iedereen een geldig vervoerbewijs heeft.